Van middenjury tot examencommissie

Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts introduceert het idee van centrale examens. Wij juichen dit alleen maar toe. In feite bestaat zo’n systeem al heel lang: we kennen het als de middenjury, dat vrij recentelijk omgedoopt werd tot ‘examencommissie’.

Centrale examens voor alle leerlingen

Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts lanceerde tijdens de afgelopen zomer -zonder veel aandacht- het idee van centrale examens. Het is de bedoeling dat die er komen vanaf 2023, in verschillende leerjaren doorheen de schoolcarrière, uiteraard met name het laatste jaar secundair onderwijs. Leerwijzer pleit er al jaren voor en feliciteert de minister met zijn daadkracht.

Voor het eerst zullen we de leerwinst van alle leerlingen objectief in kaart brengen. Zo kunnen we de kwaliteit van ons onderwijs gericht verbeteren

– aldus Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts.

Intrede van de middenjury

In feite bestaat zo’n systeem al heel lang: we kennen het van de middenjury, dat vrij recentelijk omgedoopt werd tot ‘examencommissie’.

De bestaansreden van die middenjury was immers het recht op onderwijs garanderen voor diegenen voor wie dat niet vanzelfsprekend was. Leerlingen die na een langdurige hospitalisatie bij voorbeeld een achterstand hadden opgelopen, waardoor ze niet meer in de klas konden meevolgen, konden bij de middenjury hun achterstand ophalen.

Of jonge topsporters, die niet (toen alleszins nog minder dan nu) opgevangen konden worden in een school, omdat ze naar het buitenland moesten voor stages of kampioenschappen, konden bij de middenjury hun parcours versnellen of vertragen.

Of die leerlingen, die na omzwervingen langs verschillende scholen op huisonderwijs aangewezen waren, konden uiteindelijk toch nog een diploma behalen via de middenjury. Door dat laatste zeulde de middenjury een vaak negatieve reputatie mee, als een noodzakelijk kwaad.

Middenjury werd omgedoopt tot examencommissie

De Vlaamse Gemeenschap veranderde de missie van de middenjury, en dus ook haar naam, enkele jaren geleden. Het verwachte niveau ging gevoelig omhoog en de organisatie werd volledig gedigitaliseerd: van inschrijving tot het afleggen van examens.

In de nasleep van de coronapiek zijn dat overigens de juiste investeringen gebleken: de examencommissie kon zich flexibel aanpassen aan de vereiste maatregelen, wat gezien hun opdracht niet evident is.

Door die investeringen is er ook de juiste knowhow opgebouwd om centrale examens te introduceren voor alle schoolgaande leerlingen. Vlaanderen is trouwens één van de laatste regio’s in Europa waar dit nog niet ingevoerd is.

Voor-en-na-vergelijkingen van die andere landen tonen de positieve resultaten van zo’n systeem: meer ambitie bij de scholieren, en sterkere scores in de PISA-resultaten van de OESO, wat internationaal als de belangrijkste vergelijkingsbasis geldt voor de kwaliteit van onderwijs.

Het onderwijs is gediend met zo’n systeem van centrale examens, en dus uiteindelijk ook de maatschappij. Leerwijzer blijft inzetten op het efficiënt en vraaggestuurd voorbereiden op zo’n examens, in een motiverende leeromgeving. Dat doen we al 35 jaar.